Tìm hiểu máy ảnh : Khẩu độ, độ sâu trường ảnh

Khẩu độ là độ mở của ống kính cho ánh sáng đi vào cảm biến ảnh. Khẩu độ mở càng lớn thì ánh sáng đi vào càng nhiều và ngược lại.
Các khẩu độ tiêu chuẩn phổ biến là: 1.4 - 1.8 - 2.8 - 3.2 - 3.5 ....11 - 16 - 22 ...khẩu độ càng lớn tương ứng với số giá số thể hiện càng nhỏ. Các số trên càng lớn đồng nghĩa với khẩu độ càng nhỏ.
Khái niệm khẩu độ dùng để chỉ một nhóm các lá nhỏ được tích hợp vào ống kính. Dù có kích thước nhỏ, khẩu độ đóng vai trò rất quan trọng trong biểu đạt nhiếp ảnh.

Số f là giá trị cho biết kích thước mở tạo bởi các lá khẩu. Độ mở càng hẹp, số f càng lớn. Việc điều chỉnh độ mở này được gọi là ‘mở khẩu’ hoặc ‘giảm khẩu.

Các thiết lập phơi sáng, cũng thường được các nhiếp ảnh gia gọi là "f stop" cho phép bạn điều chỉnh lượng ánh sáng đi vào máy ảnh. Các thiết lập này cũng được gọi là "EV", hoặc giá trị phơi sáng. Tăng 1 stop khẩu độ sẽ giảm một nửa lượng ánh sáng đi vào máy ảnh. Ngược lại, giảm 1 stop khẩu độ sẽ tăng gấp đôi lượng ánh sáng đi vào máy ảnh. Đối với hầu hết các máy ảnh DSLR, ngoài 1 stop tiêu chuẩn, bạn còn có thể cài đặt số stop ở các khoảng tăng 1/2 và 1/3. Ví dụ, nếu bạn cài đặt 1/3 stop, phạm vi một stop hoàn chỉnh giữa f/2.8 và f/4 được chia thành 3 phần, do đó nó trở thành f/2.8→f/3.2→f/3.5→f/4. Việc sử dụng 1/3 stop cho phép bạn có thể tinh chỉnh lượng ánh sáng đi vào máy ảnh.

Khẩu Độ Lớn
Khi bạn chụp ảnh với khẩu độ được mở hết, khu vực lấy nét trở nên hẹp hơn, và nền sau bị nhòe đáng kể.
Khẩu Độ Nhỏ
Bằng cách chụp ảnh với khẩu độ nhỏ, kết quả sẽ là ảnh sắc nét cả ở nền trước lẫn nền sau.

Hãy cẩn thận không giảm khẩu quá mức
Lưu ý rằng chất lượng hình ảnh có thể bị giảm nếu sử dụng khẩu độ không chính xác. Khi bạn giảm khẩu quá nhiều, hiện tượng ‘nhiễu xạ’ sẽ xuất hiện, dẫn đến phản xạ không đều quanh các lá khẩu. Điều này là do độ mở quá hẹp để ánh sáng đi qua. Nói chung, giá trị khẩu độ f/8 đến f/11 là đủ ngay cả khi bạn muốn tạo ra một ảnh sắc nét với khu vực lấy nét rộng, chẳng hạn như ảnh phong cảnh.

Khẩu độ tối đa của một ống kính có nghĩa là gì?

Khẩu độ tối đa của một ống kính là chức năng nghịch đảo của đường kính hiệu dụng của ống kính chia cho độ dài tiêu cự. Giá trị này thường được dùng để cho biết độ sáng khi khẩu độ được mở hết, với giá trị càng nhỏ thì càng hiệu quả để chụp ở một địa điểm thiếu sáng. Ngoài ra, giá trị khẩu độ tối đa có thể khác nhau tùy độ dài tiêu cự trên một số ống kính zoom.
Khẩu độ tối đa khác nhau tùy ống kính

Có các ống kính zoom có số f lớn được cung cấp như f/3.5-5.6. Các ống kính này được gọi là "ống kính zoom có khẩu độ khả biến", trong đó khẩu độ thay đổi theo độ dài tiêu cự. Trong trường hợp ống kính EF24-105mm f/3.5-5.6 IS STM, khẩu độ (số f) ở đầu góc rộng (24mm) là f/3.5, và khẩu độ ở đầu tele (105mm) là f/5.6. Các ống kính có khẩu độ không thay đổi ngay cả khi độ dài tiêu cự thay đổi được gọi là "ống kính zoom khẩu độ cố định".

Nếu khẩu độ tối đa của một ống kính là f/3.5, giá trị này được cho biết dưới dạng ’1:3.5′ trên ống kính. Nếu nó cho biết ’1:3.5-5.6′ trên ống kính zoom, thì có nghĩa là khẩu độ tối đa là f/3.5 ở đầu góc rộng, và f/5.6 ở đầu tele.	A: Khẩu độ tối đa (đầu góc rộng) B: Khẩu độ tối đa (đầu tele)